Ombouw van de Roco kraan
Het betreft hier de modellen die standaard al voorzien zijn van de motoren en decoder om de kraan op afstand te bedienen.
Met de ombouw wordt bedoeld dat er een standaard decoder wordt geplaatst omdat de origineel decoder niet meer goed functioneert.
In principe geldt dit niet alleen voor de Roco modellen, maar kan evengoed op ander modellen worden toegepast.
Één van de Roco kranen reageerde totaal niet meer op DCC commando’s.
Van alles geprobeerd maar de kraan reageerde op geen enkele commando.
De conclusie was dat de decoder vermoedelijk was gaan hemelen.
Helaas is de gebruikte decoder niet meer verkrijgbaar, dus zaten we met een niet meer functionerende kraan.
Er was echter nog een tweede kraan, maar was geschikt voor het 3 rail systeem en luisterde alleen naar MM formaat.
Tijdens testen bleek ook deze niet altijd deed wat er van hem verwacht werd.
Voor 2 rail moest hij zo wie zo aangepast worden en om hem geschikt te maken voor DCC was er ook een andere decoder nodig.
Tijd dus om een alternatief te gaan bedenken.
De oplossing lag eigenlijk voor de hand.
Vervang de oude decoder door een standaard decoder en schakel met de functie uitgangen tussen de 3 motoren (draaien, hijsen en arm).
De schematische uitwerking van het geheel staat hieronder afgebeeld.
Het schema ziet er misschien wat ingewikkeld uit, maar valt nog best wel mee.
Alles is ook met de kleur draad aangegeven (behalve de witte, anders zie je deze niet meer).
Daarnaast zijn ook de kleuren met naam genoemd, zodat vergissingen nauwelijks mogelijk is.
Niet alle componenten zijn aangegeven met een typenummer o.i.d. maar staan in de tekst vermeld.
Voor het schakelen tussen de motoren zijn miniatuur relais gebruikt van het type TN2-12 V van het merk NAIS (Panasonic).
De ruimte in het huis van de kraan is beperkt, maar is met miniatuur relais goed te doen.
Er zijn natuurlijk meer merken en type die klein genoeg zijn om te gebruiken.
Deze waren echter voorhanden, dus vandaar dat hier deze types zijn toegepast.
De uiteindelijke bediening van de kraan is eenvoudig.
Met de snelheidsknop kun je de snelheid en richting bepalen voor het draaien/hijsen en kun je dus op elk type centrale gebruiken.
Daarnaast kun je de decoder helemaal naar eigen smaak instellen zoals maximum draai/hijs snelheid, reactie vertraging, adres etc.
Dus uiteindelijk heb je meer instelmogelijkheden dan de originele decoder.
Welke decoder je hiervoor gebruikt is niet zo belangrijk, maar gezien de mogelijkheden die daadwerkelijk gebruikt gaan worden, kan een simpele (en dus vaak goedkope) decoder volstaan.
De ombouw.
Als eerste wordt de kap voorzichtig verwijderd.
Onder aan de voorzijde van de kap zit links en rechts twee kleinen nokken die de kap op zijn plaats houden.
Door aan beide zijde een kleine tandenstoker te stekken komt de kap aan de voorzijde vrij en kan deze voorzichtig naar boven worden geopend.
Vervolgens kan de kap naar achteren worden geschoven en kan dan volledig worden verwijderd.
Aan de linkerzijde van het frame is de oorspronkelijke decoder gemonteerd en moet worden verwijderd.
Hiervoor wordt de stekker aan de bovenzijde los genomen en de twee schroeven verwijderd, één in het midden en één aan de linker zijde.
Na het wegnemen van de decoder worden de draden naar de 3 motoren los genomen en knippen we de rode en zwarte draad op ca 2 cm van de stekker af.
Verwijder nu ook de stekker met de overige draden.
Bij de motor, die voor het draaien van de kraan zorgt, is er links er rechts ruimte om de twee miniatuur relais te plaatsen.
Deze kunnen worden vast gezet met dubbelzijdig kleefband of worden verlijmd op de bodemplaat van het kraanhuis.
Vervolgens worden de contacten met elkaar verbonden zoals in het schema wordt aangegeven.
De diodes D1 en D2 worden direct bij de spoel van de relais aangebracht en zijn van het type 1N4148.
Let hierbij goed op de richting van de diode !
De diodes D3, D4, LED1 en LED2 zijn optioneel en kunnen eventueel achterwege blijven, maar hierover later meer.
Voor het verbinden is decoder draad gebruikt.
Dit is dun en zeer soepel draad en is makkelijk weg te werken.
Voor de drie motoren worden weer de oorspronkelijke kleuren gebruikt.
Voor het gemak worden de draden in elkaar getwist, maar is niet strikt nodig.
Let bij het aansluiten van de motoren er op, dat de + en – zijde juiste wordt aangesloten.
Bij de motoren staat aangegeven wat de + en – zijde is.
De gekleurde draad komt op de + en de witte draad wordt op de - zijde van de motor aangesloten.
Na het aanbrengen van de verbindingen tussen de relais en motoren kan de nieuwe decoder worden aangesloten.
De decoder wordt geplaatst op de plek waar de originele decoder heeft gezeten.
Om de decoder vast te zetten kan ook hier dubbelzijde tape worden gebruikt.
De volgende stap is het aansluiten van de decoder.
Over de rode en zwarte draad van de decoder worden eerst een krimpkous geschoven en aan de rode en zwarte draad gemonteerd, die eerder van de stekker waren afgeknipt.
Beide lassen worden gesoldeerd en na het solderen wordt over deze soldeerlassen de krimpkous geschoven en verwarmd om eventuele sluitingen te voorkomen.
Vervolgens wordt de grijze, blauwe, groene en violette draad aangesloten op het relais volgens de tekening.
De motoren zijn echter niet geschikt voor de hoge digitale spanning die standaard uit de decoder komen en hiervoor is een extra weerstand opgenomen om de spanning wat te reduceren.
Wel moet de weestand minimaal 0,5Watt zijn en hiervoor zijn twee weerstanden van 0,25Watt maar met 2 x zo hoge weerstandswaarde parallel gezet (R3 en R4).
Één zijde van de weerstand wordt aan de oranje draad van de decoder vast gemaakt en de andere zijde aan het relais contact.
Ook hier wordt eerst een krimpkous over de draad geschoven om later zowel de solderingen als de weerstanden af te schermen tegen ongewenst contact.
Buiten het sturen van de motoren kunnen ook de aansluitingen voor het licht gebruikt worden.
Net als bij de originele decoder kun je hier bijvoorbeeld de elektro magneet op aansluiten.
Door beide uitgangen (wit en geel) te koppelen met een diode, kun je met de lichtknopfunctie de magneet aan en uit schakelen, onafhankelijk van de richting.
In het schema staat dit met een rood-zwarte kade lijn aangegeven.
Je kunt ook hiermee natuurlijk ook gewoon het licht schakelen van bijvoorbeeld een schijnwerper o.i.d. .
Kortom, keuze genoeg.
Om de bedrading niet zichbaar te hebben als de arm omhoog gaat, is er stukje zwarte tape aangebracht over de draden die naar de twee achterste motoren loopt.
Als 2e optie is er een duo LED aangebracht (LED1 en LED2,rood/groen en de weerstanden R3 en R4) en deze is geplaatst op de plek waar voorheek de LED van de oude decoder zat.
Dit is links op de achterzijde van het dak.
De kleur geeft aan welke functie er is ingeschakeld.
Is de LED uit of rood, dan is er geen (LED is uit) of alleen functie 2 (LED is rood) ingeschakeld en kan de kraan gedraaid worden.
Is de LED groen, dan is alleen functie 1 ingeschakeld en kan de haak bediend worden.
Is de LED oranje dan zijn zowel funtie 1 als functie 2 ingeschakeld en kan de giek omhoog of omlaag worden bewogen.
Voor de decoder is hier gebruik gemaakt van een Kuehn decoder 145.
Deze heeft als voordeel dat de achterzijde van de decoder geen componenten bevat en daardoor geheel vlak is en dus minder hoog.
De relais zijn van het type TN2-12 V (gewoon omdat we deze nog hadden liggen), maar andere kunnen natuurlijk ook gebruiken worden.
Zolang ze maar klein genoeg zijn voor inbouw en geschikt zijn voor 12 V tot 18 V zijn ze bruikbaar.
Na dit succes is ook de kraan voor 3 rail omgebouwd naar 2 rail en is de decoder op eenzelfde wijze vervangen.
De ombouw van 3 naar 2 rail was niet zo heel ingrijpend.
De contactvingers op de wielen zijn identiek als het 2 rail model en is dus geen probleem.
Om te beginnen is de middensleper verwijderd.
Vervolgens is de draad verbinding tussen linker en rechter contactenvingers op de wielen verwijderen.
De draad aan de rechter zijde blijft verbonden zoals deze is.
Van beide draaistellen worden de contactvingers aan de linkerzijde weer met elkaar verbonden waar ook de draad die aan de middensleper af kwam op aangesloten.
In feite is deze nu omgebouwd voor 2 rail en hoeft alleen de decoder nog maar vervangen te worden zoals hierboven is beschreven.
Tunnelbouw
Tunnels kunnen op een modelbaan naar zuid Duits/Zwitsers en Oostenrijks voorbeeld niet ontbreken. Alle tunnelportalen en binnenwanden zijn geheel zelf ......
Faller Car
Tijdens de bouw van de baan is besloten om de modelbaan ook te voorzien van een Faller Car systeem. Mogelijk dat deze in de toekomst ook digitaal bestuurd.....
